Watu Wanaojenga Utajiri Hufuata Kanuni Hizi 10 za Kujizuia
Ukweli ni kwamba kujenga utajiri siyo tu suala la kipato kikubwa—ni zaidi ya hapo. Ni jinsi unavyotumia na kutunza kile kidogo au kikubwa unachopata. Watu wengi wanapata hela nzuri, lakini mwisho wa mwezi wanaishiwa, wanasubiri mshahara mwingine tena. Siri kubwa iko kwenye kujizuia na nidhamu binafsi.
Hizi hapa ni kanuni 10 ambazo watu wengi walioweza kujenga utajiri huzifuata kila siku:
1. Wanaishi Chini ya Kipato Chao
Watu wenye mafanikio ya kifedha hawaishi maisha ya kifahari kulingana na kila wanachopata. Wanajua kwamba siyo lazima kutumia kila senti. Kama alivyosema Warren Buffett:
“Usihifadhi kinachobaki baada ya kutumia, bali tumia kinachobaki baada ya kuhifadhi.”
Hiyo inamaanisha: lipa kodi, weka akiba, ndipo utumie kilichobaki kwa matumizi yako ya kawaida.
2. Wanajua Kusubiri na Kuvumilia
Katika dunia ya leo ya “haraka haraka”—kutuma pesa kwa simu, kununua mtandaoni, mikopo kwa urahisi—kuweza kuvumilia ndilo jambo la maana.
Watu matajiri hujifunza kusema "siyo sasa hivi". Hawakimbilii kununua kila kitu, hata kama wanaweza.
Mfano, Steve Jobs aliwahi kuishi kwenye nyumba haina samani nyingi ili aweze kuwekeza zaidi kwenye Apple. Leo, hiyo kampuni ni kubwa duniani.
3. Wanapanga Bajeti na Kufuata Mpango
Hawakadirii tu matumizi, wanayapanga. Kila shilingi ina kazi. Mfano mzuri ni kutumia mpango wa 50/30/20:
- 50% matumizi ya lazima (kama kodi, chakula),
- 30% matumizi ya kawaida na starehe,
- 20% inaenda moja kwa moja kwenye akiba au uwekezaji.
Hii inasaidia sana kuepuka matumizi yasiyo ya lazima.
4. Wana Malengo ya Fedha ya Muda Mfupi na Mrefu
Watu wanaojenga utajiri huwa na malengo: “nataka kuweka akiba ya milioni 5 ndani ya mwaka mmoja” au “nataka kununua kiwanja mwaka ujao.”
Wanayaandika, wanayapitia mara kwa mara, na wakiona wamepoteza mwelekeo, wanajirekebisha.
Zig Ziglar alisema:
"Ukilenga sifuri, utapiga sifuri."
5. Hawakopi Ili Wapendeze Mtaani
Watu wenye nidhamu ya kifedha hawakimbilii mikopo kila wakiona kitu kizuri. Wanakopa kwa sababu ya uwekezaji au kitu chenye tija, si kwa mashindano ya mitandaoni au kushindana na majirani.
Wanajua kwamba kuishi kwa mkopo ni mzigo unaokwamisha ndoto.
6. Wanachagua Marafiki Wanaowavutia Kuwa Bora
Uwe ni mjasiriamali au mfanyakazi, marafiki zako wana mchango mkubwa. Ukiwa karibu na watu wanaopenda matumizi ya hovyo, utakunywa na wao.
Lakini ukiwa karibu na watu wanaojua kuweka akiba, kuwekeza, na kujiendeleza, utaiga hiyo tabia.
7. Hawanunui kwa Hisia
Watu wengi wakikasirika, wameboeka, au wamevunjika moyo—huenda dukani au mtandaoni “wajitulize.”
Wenye kujenga utajiri hujiuliza mara mbili kabla ya kununua kitu. Wengine hutumia kanuni ya “subiri siku moja” kabla ya kufanya manunuzi ya kawaida yasiyo ya lazima.
8. Wanaweka Mambo Muhimu Kwenye Mpangilio wa Kiotomatiki
Wanaweka akiba kwa njia ya kuhamisha pesa moja kwa moja kila mwezi. Hawategemei motisha kila siku.
Mfano, mtu anaweza kupanga kwamba kila tarehe 5 mshahara ukifika, asilimia fulani iende moja kwa moja benki au kwenye mfuko wa uwekezaji.
Jim Rohn alisema:
“Mafanikio ni matokeo ya nidhamu ndogo ndogo zinazofanyika kila siku.”
9. Wanawekeza Mara kwa Mara, Siyo kwa Bahati
Watu matajiri siyo kwamba wanangoja hela nyingi ndipo waanze kuwekeza. Wanajua kwamba hata kidogo kidogo, mara kwa mara, huzaa matokeo makubwa.
Huwa hawatetereki hata wakati soko la hisa linashuka au faida ni ndogo—wanajua muda ndio siri ya utajiri.
10. Wanaendelea Kujifunza
Mafanikio ya kifedha pia yanahitaji maarifa. Wanajifunza kupitia vitabu, semina, video na kusoma watu waliowatangulia.
Vitabu kama “The Psychology of Money” au “Rich Dad Poor Dad” huwasaidia kufikiri tofauti na kubadili tabia za kifedha.
Hitimisho
Kujizuia siyo kuinyima maisha—ni kujipa uhuru. Uhuru wa kuchagua unachotaka kufanya bila presha ya kifedha.
Kama wewe ni kijana mjasiriamali au mfanyakazi unayetaka kutoka kwenye maisha ya mshahara hadi mshahara, anza kufuata hizi kanuni. Moja baada ya nyingine. Taratibu lakini kwa uhakika.
Utajiri haujengwi kwa bahati—unajengwa kwa tabia.
Maoni